Ο Τάσος είναι ωραίος τύπος. Συνδεόμαστε μέσω της θείας του που είναι γειτόνισσα. Βαστάει από Κρήτη μεριά η θεία, όμως απλώθηκε σε πολλά μέρη, ακολουθώντας παιδιά και εγγόνια, τώρα που γίναμε – τρομάρα μας – “Ευρωπαίοι” και στέλνουμε τα καλύτερα παιδιά να υπηρετούν άλλες γεωγραφίες.

Είκοσι χρόνια αφιερωμένος στο θέατρο, απέφυγε τις σειρήνες του χρηματισμού. Αυτό που νιώθουμε εκπόρνευση αλλά ονομάζεται και βιοπάλη. Αυτό που βγάζει το σύνολο του φιλότεχνου κλάδου στους δρόμους για μήνες, κόντρα στο τέρας με τα σάπια μέλη, παραμορφωμένα νύχια και δόντια, που καλολαδώνεται συνεχώς από την απαίδευτη πιτσιρικαρία κάθε ηλικίας. “Έχω φάει χημικό αυτές τις μέρες…” μου είπε και πόνεσε το δικό μου στήθος. Για τα δικά του πνευμόνια, έχει τη μάνα να στεναχωριέται. Αλλά πλησιάζει η μέρα του Κωσταντίνου Και της Ελένης, τα χελιδόνια προπορεύτηκαν, σημαίνει πως αυτό το ένα των Ελύτη-Θεοδωράκη-Μπιθικώτση πολλαπλασιάστηκε και θα μας φέρει προ καινούργιων ευθυνών σε λιγότερο από ένα μήνα.

Δεν ήθελα να μάθω τίποτα για τη “Σκέτη Κοροϊδία” που ερμήνευσαν με τον φίλο του Κώστα για τρεις μέρες σε θεατρική σκηνή της Πάτρας, γιατί ο λόγος που πήγαμε στην παράσταση ήταν να δω τον ηθοποιό, αφού ο συγκεκριμένος συγκαταλέγεται σ’ εκείνους που επιλέγουν συνειδητά ποια έργα θα ζωντανεύουν. Μοιράστηκε την ιστορία της συγκεκριμένης επιλογής, αλλά δε διακινδυνεύω μεταφορά σε περίπτωση που όσα μου είπε ήταν εμπιστευτικά. Κι ενώ οι Τάσος και Κώστας ζωγράφισαν και τραγούδησαν έτσι που ακόμα και οι Ορφικοί παναρμόνιοι υμνιστές (πιο πρόσφατοι ευγενικοί επισκέπτες στην Πόλη) θα υποκλίνονταν, εγώ γνώρισα ένα καινούργιο είδος θεατρικού έργου.

Συνήθως, χτίζουμε, κορυφώνουμε, καθαρίζουμε. Ψεκάστε, σκουπίστε, τελειώσατε. Σίγουρα μπορούμε να χωρέσουμε την παράσταση στο τρίπτυχο, όμως στον υπογράφοντα ξύπνησε κάτι διαφορετικό, μια νέα εμπειρία: με το που ξεκινάμε, σε πιάνω από το χέρι και τρέχουμε μαζί σε τοπία που αλλάζουν. Σε κρατώ με τρόπο που ούτε στιγμή δεν κουράζεσαι, οι ομορφιές εναλλάσσονται χωρίς να επιστρέφουν, τα νοήματα αν έχεις ψαχτεί στη ζωή σου τα πιάνεις χωρίς δυσκολία, είσαι ελεύθερος να επιλέξεις πώς τα παίζεις, κάνεις τις συνδέσεις, προχωράς να δεις τι έχει παρακάτω.

Από την πρώτη μέχρι την τελευταία στιγμή, το έργο δεν κάνει ποτέ κοιλιά. Αυτό σημαίνει ότι ούτε κορυφώνεται. Είσαι όμως συνεχώς πιασμένος από την αλληλεπίδραση του Κώστα και του Τάσου, του Τάσου και του Κώστα… μέχρι που τελειώνει το ταξίδι σε μια αντανάκλαση της σύγχρονης Αθήνας, που είναι ομολογούμενος λίγο ζορισμένη κοινωνικά. Είδαμε το έργο και δεύτερη φορά την επόμενη μέρα κι έτσι αυτά που γράφω επιβεβαιώθηκαν μέσα μου με τη μητέρα της μαθήσεως.

Ρίχνοντας λίγο (“κλέβοντας προσοχή από”) τον αγαπημένο μου Τάσο, που το πέρασμά του από την ξερόβρυση Κάτω Καστριτσίου έφερε τη φετινή άνοιξη από την φύση στις ψυχές μας, ενδιαφέρθηκα αρκετά για τον άνθρωπο που είχε γράψει το θεατρικό. Έμαθα ότι είχε κυκλοφορήσει το πρώτο του μυθιστόρημα, που διάβασα στο τρένο από το Μπάρι στην Παβία.

Ο οφειλέτης μου θύμισε τον Καύκα. Σκέφτηκα ότι η κρίση μου για το Νίκο θα είναι διαφορετική αν έχει ή όχι διαβάσει τον γερμανόφωνο Εβραίο της Πράγας, Ευρωπαίο από την καρδιά της ηπείρου αυτή τη φορά. Έπαιξα με τη σκέψη πώς κάποιες από τις σκηνές του μυθιστορήματος θα ήταν εξαιρετικά δύσκολο να μεταφερθούν σε θεατρική σκηνή (για αυτό η ανθρωπότητα προχώρησε κάποτε στον κινηματογράφο). Ο ποιητής μέσα στο Νίκο έχει πολλά να δώσει, βρίσκοντας τα βήματά του, αποφεύγοντας τις σειρήνες, κολυμπώντας σε βαθιά νερά, εκφράζοντας την Ελλάδα που κοιλοπονά μα που σύντομα θα τείνει το χέρι στους γείτονες Λαούς και μαζί θα βοηθήσουν να σηκωθεί ή ανθρωπότητα όλη, αφήνοντας πίσω διαπληκτισμούς των πρώτων χιλιάδων χρόνων…